“We zetten deze technologie onder andere in bij woningbouwontwikkeling. Met augmented reality maken we een projectie van iets nieuws op de bestaande werkelijkheid. Denk aan het tonen van een nog niet bestaand gebouw op locatie. Je ziet zo veel beter de impact van het bouwwerk op de werkelijke in plaats van de virtuele omgeving. Augmented reality is dus locatiegebonden. Virtual reality is dat niet, want je kan iedere locatie virtueel nabootsen. We zetten het in als we iets beleefbaar willen maken. Bovendien zijn omstandigheden in virtual reality perfect te simuleren. Je creëert een wereld waar je echt ín kan staan en waar je doorheen kunt lopen. Je maakt een wandeling door een nog niet bestaande wijk.”

“Hoe virtual engineering de woningbouw versnelt? Wanneer je een virtuele kopie – een zogenoemde digital twin – van een project maakt, zie je dingen die je anders niet opvallen. Het hele project wordt virtueel nagebootst. Tot aan de bomen aan toe. Een beeld zegt meer dan duizend woorden. Je ziet of een gebouw te dicht op een ander gebouw staat, wat de schaduw van een gebouw doet en hoe het gebied eruitziet als je er doorheen loopt. Met een mixed reality-bril – een bril met daarin een processor, zoals de Hololens – is zelfs interactie met zo’n digital twin mogelijk.”

“De langstdurende fase van een project, het maken van plannen, gaat zo veel sneller. De foutmarge is kleiner, plannen zijn sneller klaar. Daardoor heb je eerder een vergunning. In de uitvoeringsfase kan augmented reality ook nog gebruikt worden om te zien waar kabels en leidingen lopen. Zo voorkomt technologie dat je leidingwerk raakt. Ook dat scheelt weer tijd.”

“Virtual engineering zelf is niet de oplossing die ervoor gaat zorgen dat die één miljoen woningen op tijd klaar zijn. Een cocktail van verschillende innovaties moet dat doen. Virtual engineering is wel een belangrijk ingrediënt van die cocktail. Andere ingrediënten zijn vernieuwde wetgeving en een oplossing voor het personeels- en materiaaltekort.”

“De Omgevingswet zorgt er straks voor dat alle regels vanaf het begin duidelijk zijn. Wat natuurlijk voor tijdswinst zorgt. We zijn de afgelopen jaren druk bezig geweest met het reorganiseren van de informatievoorziening. Samen met de bouwsector en gemeenten keken we onder andere naar het vergunningsverleningsproces: welke gegevens hebben de partijen nodig? We kwamen erachter dat bepaalde regels niet duidelijk waren voor de bouwsector. Hoe ze grenzen van een perceel moeten interpreteren bijvoorbeeld. Een paar centimeter kan al het verschil maken tussen haalbaar en niet-haalbaar. Er valt dus veel te winnen door informatie die gemeenten verstrekken te verduidelijken.”

“Maar ook de bouwsector moet informatie sneller delen. Bij het afgeven van een vergunning moeten duizend-en-een factoren gecheckt worden. Van de bouwkundige tekeningen tot de geluidswering. Het uitvoeren van die checks gaat veel sneller wanneer de informatiedeling vlot gaat. Dat wordt mogelijk in het digitale loket van de Omgevingswet: het Omgevingsloket. Tijdswinst aan de kant van gemeenten en aan de kant van de bouwsector betekent een win-winsituatie. Die tijdswinst vraagt om een andere rol voor gemeenteambtenaren. Ze moeten adviseren in plaats van initiatieven afwijzen omdat ze niet aan bepaalde regels voldoen. Van ‘Nee’ naar ‘Ja, mits’. Zo ontstaat er ruimte om in gesprek te gaan met de initiatiefnemers en te onderzoeken hoe het wél kan.”

“In 2021 gaat de Omgevingswet van start. Beginnend met basisvoorzieningen zoals het Omgevingsloket. De tools die nodig zijn om informatie over wetten en regels soepeler te delen. De informatie die daar staat is natuurlijk niet nieuw. De manier waarop die gegevens gebruikt worden, wel. En als het aan mij ligt, houdt het daar niet op. De Omgevingswet moet uiteindelijk leiden tot een digital twin van gemeenten. Een virtuele kopie van een gebied, waarin je kunt aangeven op welke plek je een initiatief wilt starten en meteen ziet of een vergunning mogelijk is of niet.”

“In de bouw zie je hoge pieken en diepe dalen. Andere sectoren kennen meer continuïteit. Omdat die continuïteit mist, is bezetting vaak een probleem. Het afvlakken van die pieken en dalen betekent betere bezetting, waardoor we gelijkmatiger kunnen bouwen en uiteindelijk meer opleveren. Dat doen we door onze werkwijze aan te passen. Traditioneel zoeken we capaciteit bij een project. Samen met een partner maken we een projectteam om het werk te realiseren. Tegenwoordig werken we samen met vaste partners. Dat betekent meer continuïteit in capaciteit en meer continuïteit in de beschikbaarheid van personeel.”

“In de uitvoering van de bouw zijn we ook druk aan het innoveren. We kijken met partners naar delen die we kunnen industrialiseren. We maken bijvoorbeeld elementen in een fabriek die we op de bouwplaats alleen maar in elkaar hoeven te zetten. Dat versnelt de bouw enorm. Gevelelementen komen compleet met kozijnen, ramen en deuren de fabriek uit. Prefab heet dat. Een groot voordeel van prefab is dat je onder geconditioneerde omstandigheden kan fabriceren. Je bent niet afhankelijk van het weer. Prefabriceren levert 30 tot 40 procent tijdswinst op. Als een element klaar is, wordt het gemonteerd op de bouwplaats en kan er op een traditionele manier gemetseld worden, maar het is ook mogelijk om het element direct met een robot te voorzien van steenstrips, waardoor een compleet element geplaatst kan worden. Dat is veel efficiënter: 12 elementen per dag in plaats van 1.”

“De tijdswinst in de uitvoering is groot. Maar toch winnen we meer tijd door conceptueel bouwen. Op basis van een volledig uitgewerkte referentiewoning met een gestandaardiseerd bouwproces. Je kunt 2 jaar doen over projectontwikkeling, maar het kan ook in 6 maanden.”